Kernenergie: noodzakelijk kwaad of het einde van de wereld ?
In december 2021 heeft onze overheid over onze hoofden heen gedebatteerd over de toekomst van kernenergie en de hele energietoekomst van ons land. Niet op basis van economische argumenten,niet op basis van logica, niet op basis van risico-analyse, maar op basis van compromissen tussen partijstandpunten, zonder expliciet de mening te vragen van de bevolking.
Is dit een pleidooi voor kernenergie, zonder voorbehoud ? Neen dus, maar wel een poging om enige nuchterheid te brengen in het debat over onze toekomst op het vlak van energie en klimaat.
De voordelen op een rijtje
- met het behoud van de huidige centrales en de plaatsing van de nieuwe generatie SMR (Small Modular Reactors) blijft de bevoorradingszekerheid gegarandeerd en is weersonafhankelijk.
- CO2 uitstoot ontstaat hoofdzakelijk bij de bouw, maar is daarna bijna onbestaande. Dit heeft tot gevolg dat er veel minder emissie-rechten of milieu-boetes moeten betaald worden.
- De kostprijs van onze elektriciteit kan voor lange tijd laag blijven, kernenergie is een van de goedkoopste manieren om elektriciteit op te wekken.
- Eventuele overschotten kunnen nuttig omgezet worden naar ethanol als voertuigbrandstof en methaan als brandstof voor verwarming. Ook kunnen deze molecules ingezet worden in de industrie ter vervanging van aardolie en gas.
- De oppervlakte die een kerncentrale inneemt is maar een fractie van de oppervlakte nodig voor wind- of zonneparken met dezelfde capaciteit. Bovendien kunnen SMR lokaal gebouwd worden, waar de nood het hoogst is en kunnen op die manier een deel van de investeringen in het elektriciteitsnetwerk herbestemd worden.
- Indien men kiest voor een Privaat-Publiek-Samenwerkingsverband met de overheid als hoofdaandeelhouder, behoren de invloed van private spelers en speculanten op de prijsvorming tot het verleden.
De nadelen op een rijtje
- Het risico op ongevallen is nooit 100% uit te sluiten, maar dank zij de kennis van Belgische specialisten (die tot de wereldtop behoren) en een voortdurend opschalen van de veiligheid, is men in staat om het risico tot een zodanig laag niveau terug te brengen, dat het quasi onbestaande is. Rampen zoals Tjernobyl en Fukushima zijn bij onze kerncentrales niet mogelijk omdat deze anders opgebouwd zijn.
- Afval is inderdaad een probleem, maar ook hier zal voortschrijdend inzicht van de wetenschap voor oplossingen zorgen. Zo zien we dat één type van de nieuwe generatie kerncentrales zelf gebruik maakt van plutonium, wat reeds een deel van het probleem oplost. In afwachting van een oplossing voor de andere soorten afval, zal ook hier de wetenschap een oplossing bieden voor langdurige opslag.
- Oplevertermijn van nieuwe centrales kan een probleem opleveren om de bevoorradingszekerheid te garanderen. Door massa-productie en assemblage ter plaatse van Small Modular Reactors kan de constructietijd zodanig beperkt worden, dat nog voor 2030 de eerste reactoren kunnen gebouwd worden. Het struikelblok in België is evenwel de besluiteloosheid van onze overheden om vergunningen te verstrekken. Nochtans kunnen in een eerste fase de huidige sites aangevuld worden met SMR totdat het concept meer ingeburgerd is.
Wat is de mening van de bevolking en van experten ?
De bevolking is overwegend positief tegenover kernenergie, maar terecht kritisch en genuanceerd. Zie hiervoor de opiniepeilng van het onafhankelijk onderzoeksbureau Kantar uitgevoerd in januari 2021. Opinipeiling Kantar 2021
Econoom Geert Noels stelt onomwonden : “Groen heeft geen visie op de economie”. Volgens Geert Noels is het programma van de groenen een verzameling van dogma's en brokstukken die men tot een geheel probeert te smeden. Hij spreekt zich ook pertinent uit tegen het huidige energie- en klimaatbeleid dat geen langetermijnvisie heeft. Met Vivaldi komt alles terug
Filosoof Maarten Boudry stelt zelfs : “de kernuitstap is het kampioenschap in-je eigen-voet-schieten” omdat onze welvaart gebouwd is op de aanwezigheid van goedkope, overvloedige energie.” Het inzetten op hernieuwbare energie heeft zich nog altijd niet bewezen, daar waar kernenergie al wel heeft aangetoond dat het in die behoefte kan voorzien, totdat alternatieven verder ontwikkeld zijn. Waarom ons klimaat niet naar de knoppen gaat
Conclusie
Als onze westerse wereld en bij uitbreiding de hele wereld streeft naar betaalbare welvaart, is het onmogelijk een bestaande technologie, die zich al 50 jaar bewezen heeft, op de schroothoop te gooien vanuit een dogmatisch en ideologisch standpunt van één partij die toevallig mee aan het stuur zit op dit moment. Het ontbreken van een toekomstvisie vanuit politieke hoek sinds 2003 heeft ons in deze situatie gebracht en zal onze welvaart prijsgeven aan landen die minder halsstarrig vasthouden aan achterhaalde stellingen en wel inspelen op voortschrijdend inzicht. Het is nog altijd beter te leven met een noodzakelijk kwaad, dan een onbekende toekomst te omarmen, waarvan de gevolgen nu nog niet te voorspellen zijn. Onszelf verarmen gaat de wereld niet redden.
